Door je lokaal in te richten, communiceer je aan kleuters, ouders en bezoekers wat je belangrijk vindt en wat er van kleuters in jouw lokaal verwacht wordt. Ziet jouw lokaal er gezellig, licht, opgeruimd en met aandacht ingericht uit? Dat voelt welkom.
Is jouw lokaal rommelig met overvolle kasten (erin en erop), vieze muren die vol hangen met 'behang' (platen die er altijd hangen en niemand meer opvalt), weinig sfeer, kapotte spullen...? Dat voelt niet prettig, niet veilig.
Het is de eerste indruk waar je zelf misschien niet altijd meer bewust van bent. Vraag eens een collega uit een andere groep wat zij zien en/of voelen wanneer ze jouw lokaal binnen stappen. En stap eens bij een collega binnen, wat voel/zie je bij hen?
De inrichting van de ruimte beinvloed ten slotte niet alleen hoe jij je voelt maar ook hoe je leert. Je wil niet alleen dat ze zich er thuis voelen, maar ook dat ze zich ontwikkelen.
Een rijk aanbod aan materialen en activiteiten is de motor van de ontwikkeling. De omgeving doet het.
Bij aanvang van het schooljaar moet het kind zich welkom voelen en we moeten ervoor zorgen dat alle belangrijke ontwikkelingsdomeinen op een of andere manier in het startaanbod vertegenwoordigd zijn.
We creeren voor het begin van het schooljaar een rijk basismilieu, bestaande uit basishoeken (fundamenten) en basis rituelen.
- Als basis moet er in iedere kleutergroep een huishoek aanwezig zijn. De huishoek is de plek waar kinderen het echte leven naspelen, waar ze grip krijgen op de werkelijkheid om hen heen. Daarbij is het de plek om te groeien in rollenspel, om je te verplaatsen in de ander en de plek om de taalontwikkeling te stimuleren.
- Daarbij is de bouwhoek een must in iedere kleutergroep. In de bouwhoek doen kinderen rekenervaringen op die ze nodig hebben voor het formele leren in groep 3. De kleutergroep staat voor ervaren en beleven. In de bouwhoek doen kinderen dit onder andere op gebied van meten en meetkunde. Door deze ervaringen zullen ze begrijpen wat hoog, laag, meer en minder is. Ze zullen stevigere bouwwerken gaan maken en ervaren wat daarvoor nodig is. Alle rekenbegrippen worden doorleeft.
- De leeshoek, of in iedere geval een rustig plekje waar kinderen zich terug kunnen trekken is ook fijn. Er komt veel op kinderen af en dat kan best overweldigend zijn voor een kleuter. De hele dag geluiden, kinderen om je heen en luisteren naar de leerkracht. Hoe fijn is het dan om even te kunnen ontprikkelen met een boekje of muziekje.
- Ook moeten er in iedere groep puzzels zijn, passend bij de ontwikkeling van de kleuters. Puzzels zijn er namelijk niet alleen voor het ruimtelijk inzicht, het grote geheel zien in de afbeelding, maar misschien nog wel meer als oefening voor de visuele waarneming. Door te puzzelen moeten kinderen goed kijken naar de lijnen en kleuren, deze moeten ze onderscheiden en in het grote geheel plaatsen. Dit heb je nodig wanneer je wil gaan lezen en je een tekst voor je neus krijgt; je moet de letters van elkaar onderscheiden.
- Natuurlijk mag de fijne motoriek ook niet ontbreken in deze lijst. Stimuleren en trainen van de vingers en handen. Door klei in je basisaanbod te hebben krijgen kinderen soepele vingers die ze, 3x raden, nodig hebben voor het schrijfproces. Kleuren met wasco, waterverf, verf, tekenbord en een knutselplek voor de kinderen stimuleren op hun eigen wijze ook de fijne motoriek van de kleuter.
Denk bij motorisch spel ook aan de sensomotoriek en bied kinetisch zand aan, een bak macaroni of takjes.
Naast bovenstaande hoeken bieden regels, routines en rituelen kinderen ook houvast en rust. Daardoor behoren zij ook tot een rijk aanbod.
Iedere ochtend beginnen met een liedje, voor het eten en drinken een liedje na daarna altijd een verhaal voorlezen.
Het dagritme geeft kinderen houvast want tijdbesef is iets wat nog in ontwikkeling is. Vandaar ook de dagritmekaarten in de klas, ze geven richting.
Maak je kleuteronderwijs voorspelbaar en denk na over de ontwikkeling die je wilt uitlokken.
Een rijk aanbod aan activiteiten
Het is de taak van de kleuterleerkracht om het wereldbeeld van de kleuter te vergroten. We willen ze de wereld leren kennen zodat ze hierin vrij kunnen bewegen. Dit doen we door ze handvatten te geven zodat ze vol vertrouwen de wereld in mogen gaan. We willen kleuters laten verwonderen over de kleine dingen en tegemoet komen aan hun nieuwsgierigheid. We willen ze laten experimenteren en laten ervaren want leren en groeien gaat met vallen en opstaan.
En daar ben JIJ voor nodig, de kleuterleerkracht. Naast dat de inrichting van je lokaal, en de keuzes die je daar maakt, een belangrijke rol speelt bestaat een rijke speel leeromgeving uit meer dan alleen een lokaal. Het zijn ook de dingen die je doet, die JIJ doet om de ontwikkeling te stimuleren.
De actviteiten die je aanbiedt, het thema wat zicht ontvouwt, de instructielessen die je geeft, de begeleiding in sociale situaties. De interactie met de kleuters maar ook het volgen van de ontwikkeling zodat je weet welke activiteiten je aan kan bieden in de zone van naaste ontwikkeling.
Jij doet ertoe.
Wil jij hier meer over weten? Neem dan geheel vrijblijvend contact op zodat we samen kunnen bekijken of we iets voor elkaar kunnen betekenen. Of het nu is voor het kleuterteam op jouw school of voor alle leerkrachten binnen jouw scholen stichting, de Kleuter Company praat graag met je verder ove een rijke leeromgeving.
Heb jij een hulpvraag wanneer het gaat over de inrichting van je klas en dus je onderwijs? Dan biedt een supervisie bijeenkomst uitkomst. Samen gaan we in gesprek over JOUW onderwijs.
De Kleuter Company maakt het mogelijk.
